یکی از مشکلات آزار دهنده در پوست، لکه هایی است که در اثر عوامل مختلفی ایجاد می شوند. به همین دلیل بسیاری از کسانی که به داشتن پوست سالم و زیبا اهمیت می دهند به دنبال سریع ترین راه برای از بین بردن لک صورت خود هستند. لک های روی پوست بیماری نیستند اما باعث می شوند که شفافیت چهره کم تر شود. این عارضه پوستی غالباً به رنگ های قهوه ای روشن تا تیره بر روی بینی، پیشانی و گونه دیده می شود. شایع ترین سن بروز این لک ها در بین سنین 20 تا 30 سالگی می باشد. لکه های تیره (هایپر پیگمانتاسیون) هنگامی بر روی پوست پدیدار می شوند که پوست بیش از مقدار طبیعی ملانین تولید کند.
این لکه ها درواقع بسیار کوچک و سطحی می باشند.
دلایل ایجاد لک های پوستی چیست؟
انواع لکها را میتوان بهصورت زیر دستهبندی کرد:لک ملاسما
ملاسما یا لک صورت ناشی از بارداری، در دوران بارداری یا هنگامی که فرد برخی از انواع قرصهای ضد بارداری را مصرف میکند، به وجود می آید. در این شرایط، تغییرات هورمونی ، منجر به افزایش ملانین (سلولی است که به پوست رنگ میبخشد) میشود. تولید بیش از حد ملانین میتواند پوست را تیره تر کند.کک مک یا فرکل (Freckle)
کک و مک نیز با دو عامل وراثت و تخریب پوست توسط آفتاب، ایجاد و تشدید میشود. این لکها به رنگهای قهوهای و قرمز و با گستردگی متفاوت در افراد دیده میشوند. با وجود اینکه کک و مک جزو ضایعات کاملاً بیخطر پوست محسوب میشود، ولی برخی از افراد مبتلا به آن به دلیل ایجاد اشکال در ظاهر پوستشان، در صدد درمان این لکهها بر میآیند .لکهای پیری
این لکهها با بالا رفتن سن ایجاد میشوند و معمولاً در نقاطی از پوست که در معرض آفتاب بیشتری باشند مانند صورت و پشت دستها دیده خواهند شد. تشخیص لکهای پوستی ناشی از افزایش سن و افتراق آنها با سایر لکها بسیار مهم است زیرا با تشخیص صحیح و انتخاب روش درمانی مناسب، میتوان در رفع و بهبود این ضایعات بسیار مثبت عمل کرد. درمان لک ناشی از افزایش سن به دلیل قرارگیری این ضایعات در خارجی ترین سطح پوست، نسبتاً آسان است. به عبارت بهتر میتوان گفت هر درمانی که به منظور روشن کردن این لکههای پوستی در سطح پوست انجام شود با صلاحدید پزشک میتواند مناسب باشد.لکهای ناشی از سوءتغذیه و کمبود ویتامین
کمبود ویتامینهایی همچون B12، A، C، اسیدفولیک و … میتواند به مرور زمان باعث ایجاد لک صورت بشود.لک صورت در اثر مصرف بعضی داروها
بعضی از داروها، همچون داروهای ضد سرطان، ضد مالاریا، داروهای مصرفی برای از بین بردن جوش و...، میتواند در صورت ناسازگاری با پوست، باعث ایجاد لک بشود.لک صورت ناشی از التهاباتی مانند آکنه
در برخی موارد بیماریهایی مانند آکنه و عوارض ناشی از جراحت و التهابات پوست، میتواند تغییر رنگ در برخی نواحی پوست و لک پوستی ایجاد کند. در مورد لک ناشی از آکنه این نکته حائز اهمیت است که علاوه بر درمان لکها، درمان آکنه فعال هم به جهت پیشگیری از ایجاد لکههای جدید الزامی میباشد.لک صورت ناشی از آفتاب
در افراد با سنین مختلف حتی جوانان، ممکن است قرار گرفتن در برابر نور خورشید، بدون استفاده از ضد آفتاب و پوشش مناسب، ایجاد لک نماید . بسیاری از لکهای صورت و پوست، یا در نتیجه قرارگیری در مقابل نور خورشید ایجاد میشوند، یا تشدید مییابند. پس اهمیت استفاده از ضد آفتاب و محافظت در برابر نور خورشید کاملاً واضح است.راه های پزشکی درمان لک صورت
در این قسمت به معرفی برخی از مهم ترین روش ها برای از بین بردن لک های پوستی می پردازیم:میکرودرم ابریژن
میکرودرم یک دستگاه خاص است که با فشار تنظیم شده با سطح پوست تماس پیدا می کند. پزشک با استفاده از یک ابزار لایه خارجی پوست را از بین می برد و همچنین باعث تحریک تولید کلاژن می شوند. میکرودرم با فواصل کوتاه قابل انجام می باشد.میکرونیدلینگ
یکی از روش ها برای حذف لک صورت، میکرونیدلینگ است. این دستگاه دارای سوزن های بسیار ریزی می باشد که وارد پوست می شوند و به آن القا کلاژن می گویند. میکرونیدلینگ باعث ترمیم پوست و کلاژن سازی می شود و همچنین پوست را ضخیم تر می کند. عمل میکرونیدلینگ حدود نیم ساعت طول می کشد.پس از میکرونیدلینگ پوست زخم نخواهد شد و فقط حسی شبیه به آفتاب سوختگی پیدا می کنید.
لیزر درمانی
این روش بسیار مؤثر است و بهترین روش برای زمانی است که لکه ها بسیار قدیمی می باشند. با این روش حتی لکه های تیره در اعماق پوست نیز قابل درمان هستند. لیزر با هدف قرار دادن ملانین موجود در پوست، پالس های سریع نور را برای تخریب لکه های تیره صورت ارسال می کند که رنگ دانه های ایجاد شده این پالس ها را دریافت کرده، خرد و تخریب می کند. با این شرایط محیطی گرم برای رنگ دانه ها بوجود می آید که باعث تجزیه آن ها به ذرات ریزی می شود که به صورت طبیعی امکان دفع آن ها با مرور زمان و رشد پوست وجود دارد.در نهایت با رشد تدریجی پوست جدید بدون رنگ دانه در محل، درمان لک انجام می شود.
لکه های بسیار روشن با 4 یا 5 جلسه قابل درمان می باشند. لیزر درمانی در صورت مراقبت های بعد از لیزر تا 99 درصد مؤثر خواهد بود.
لایه برداری شیمیایی
برای درمان لکه های قهوه ای و کک ومک معمولاً از روش لایه برداری شیمیایی استفاده می شود. در این روش با قرار دادن یک محلول شیمیایی بر روی پوست، لایه های خارجی پوست از بین می رود. در ادامه نیز با رشد پوست جدید در محل درمان، ظاهر پوست صاف تر و با چین و چروک کمتر شکل می گیرد.معمولاً این روش زمانی استفاده می شود که دیگر روش های درمان سطحی نتواند لکه های موجود را درمان کند. این لایه بردار ها اسید هایی هستند که به سه دسته اصلی ملایم، متوسط و عمیق تقسیم می شوند. این نوع لایه بردار ها مؤثرترین روش ها برای درمان لک های تیره روی پوست هستند.